Bu yazıda, Polis Teşkilatı’nın Kuruluş Günü, Dünya Polisler Günü, teşkilatın kurucusu ve dünyada ilk polis teşkilatının nerede kurulduğu gibi sıkça merak edilen sorulara detaylı yanıtlar bulabilirsiniz.
Polis Teşkilatı’nın Kuruluş Günü Ne Zaman?
Türkiye’de Polis Teşkilatı'nın kuruluş günü 10 Nisan olarak kabul edilmektedir. Bu tarih, 1845 yılında II. Mahmud döneminde kurulan ve günümüzdeki Emniyet Genel Müdürlüğü’nün temelini oluşturan Zabıta Teşkilatı’nın kuruluşuna dayanır.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde çıkarılan bir irade ile kurulan bu teşkilat, zamanla modernleşerek bugünkü yapısına ulaşmıştır. Her yıl 10 Nisan’da "Polis Haftası" kapsamında çeşitli etkinliklerle polislerin topluma katkısı ve önemi vurgulanmaktadır.
Dünya Polisler Günü Ne Zaman?
Dünya Polisler Günü, her yıl 7 Ekim tarihinde kutlanır. Bu gün, dünya genelindeki polis memurlarının emeklerini ve fedakarlıklarını anmak amacıyla belirlenmiştir. Ancak ülkeden ülkeye kutlama tarihleri farklılık gösterebilir.
Örneğin, bazı ülkelerde Uluslararası Polis Günü olarak bilinen kutlamalar Interpol’ün kuruluş tarihi olan 28 Eylül civarında da yapılabilmektedir. Bu da gösteriyor ki, polis teşkilatlarının tarihsel gelişimi ve anma günleri ulusal koşullara göre çeşitlilik gösterebilmektedir.
Polis Teşkilatını Kim Kurdu?
Türkiye’de modern anlamdaki polis teşkilatının kurucusu olarak II. Mahmud kabul edilir. Tanzimat Fermanı ile birlikte Osmanlı’da birçok alanda reform yapılmış, kamu düzenini sağlamak amacıyla da 1845 yılında Zabıta Teşkilatı kurulmuştur.
Cumhuriyetin ilanından sonra ise teşkilat, 1937 yılında çıkarılan yasa ile Emniyet Genel Müdürlüğü çatısı altında yeniden yapılandırılmıştır. Bu yapı, günümüzdeki Türk polis sisteminin temelini oluşturur.
Dünyada İlk Polis Teşkilatı Nerede Kurulmuştur?
Dünyada ilk polis teşkilatının kuruluşu oldukça eskiye dayanmaktadır. Bilinen ilk örneklerden biri:
Antik Roma döneminde kurulan ve "Cohortes Urbanae" adı verilen birliklerdir. Bu birlikler hem güvenliği sağlamakla hem de kamu düzenini korumakla görevliydi.
Modern anlamda polis teşkilatının ilk örneği ise:
1667 yılında Fransa'da kurulmuştur. Kral XIV. Louis döneminde Paris'te kamu düzenini sağlamak üzere oluşturulan teşkilat, modern polis sistemlerinin öncüsü kabul edilir.
Daha sonra:
İngiltere'de 1829 yılında Sir Robert Peel tarafından kurulan Londra Metropolitan Polisi, sivil polis anlayışını başlatan ilk kurumsal yapı olmuştur. Bu sistem, günümüzde dünya genelinde uygulanan polis teşkilatlarının temel modelidir.
Sonuç
Polis teşkilatlarının hem Türkiye’de hem de dünyada uzun bir tarihi geçmişi bulunmaktadır. Türkiye’de her yıl 10 Nisan’da kutlanan Polis Haftası, bu kutsal görevi yürüten emniyet mensuplarının anılmasını sağlar. Dünya genelinde ise 7 Ekim ve bazı ülkelerde 28 Eylül gibi tarihler polislerin küresel önemi için hatırlanır.
Polis teşkilatının tarihini bilmek, sadece geçmişi anlamamıza değil, aynı zamanda kamu düzeninin neden bu kadar önemli olduğunu kavramamıza da yardımcı olur.
